Motorencollectie De Verzamelaar onder de hamer

De collectie van museum De Verzamelaar in het Groningse Zuidhorn staat te koop op een veiling. Oprichter Wim Reindersma (78) stopt met pijn in het hart met het museum en zijn verzameling van meer dan 300 buitenboordmotoren.

TRUUS DEN HARTOG

Reindersma is een rasverzamelaar én een rasverteller. Zijn eerste liefde was een buitenboordmotor gekregen van zijn vader. “In mijn werkzame leven gaf ik les aan een kleine ULO school waar ik biologie, aardrijkskunde en handenarbeid gaf”, vertelt Reindersma. “Ik had zelf een skûtsje waar ik met de examenklas een week mee op stap ging met twee leraren en twee extra zeilboten. Zo een 18 leerlingen gingen mee. Ze sliepen overal en wij bleven ook aan boord. Dat hebben we tien jaar gedaan. Toen zeiden sommigen ‘we gaan niet meer mee. We willen wat verdienen en hebben een baantje’. Dat werkt aanstekelijk. De jeugd heeft andere interesses. Wat de jongste jeugd nog wel leuk vindt zijn de muizenvalrennen. De veer van een muizenval wordt verlengd met een fietsspaak en dan opgespannen. Bij de ontspanning gaat een wagentje rijden. Het is zo simpel dat jongere kinderen ermee aan de slag kunnen. Tot nu toe is de verste afstand 40 meter! Misschien komt er nog iemand die het verbeteren kan. Ik heb er één met twee langspeelplaten als wielen.”

Eerste motor
Wim Reindersma woonde als kleine jongen op een woonarkje met zijn ouders in de Hooidammen, Friesland, waar alle ruimte was en hij leerde roeien en bomen. Toen hij thuis bewonderend over een buitenboordmotortje sprak van een buurjongen kwam zijn vader een paar weken later met een buitenboordmotor aanzetten. Hij kreeg les in het omgaan met de motor en leerde dat de carburateur leeg moest zijn bij thuiskomst zodat geen benzine in het water lekte. Op een dag was bij het varen de grond geraakt en een deel van de propeller eraf geslagen. Goede raad is duur. Geld voor een andere motor was er niet.

Motor  uit 1910
Wim Reindersma vertelt: “Ik ben de boer opgegaan om een propeller te vinden. Er stonden genoeg motortjes op zolder of ergens in een schuurtje. Ik ben langs boeren en buitenlui getrokken en kreeg er zo veel bij elkaar dat ik ze niet meer kon plaatsen. Eerst bij mijn ouders en toen heb ik bij een boer ruimte gevonden. De motoren zijn van voor de oorlog. Soms is er één die bijzonder is van na de oorlog. Een JLO uit 1956 bijvoorbeeld met een aandrijving die door het roer heen gaat en onder water weer naar buiten komt. De oudste dateert van 1910 die kan starten en varen. Dat is alles. Later kon men er pas mee manoeuvreren en achteruit varen.”

Internationale verzameling
“Zijmotoren heb ik ook. Het zijn motoren die in Duitsland ontwikkeld zijn voor de lichte kano’s met zeildoek overspannen, niet voor de beroepsvaart. We zijn voor de verzameling naar Duitsland, Scandinavië, België en Engeland gegaan. In Engeland was het lastig bijzondere exemplaren los te krijgen. Zij zijn nogal behoudend. Dat is niet erg, als het maar behouden blijft!”

Stuurmanskunsten
“Bijzonder is ook de Microrameur, die mijn vrouw en ik uit Parijs gehaald hebben. De Microrameur is een Frans product. Frankrijk heeft de meeste ondiepe wateren van heel Europa, dan kom je met een buitenboordmotor niet ver. De Microrameur is een luchtpropellor, een windmaker met beveiliging aan de voorkant om de mensen te beschermen tegen de zuiging. Ook een Frans product is de motor met een hele lange schroefas van wel vijf meter die veel gebruikt wordt in Oost-Azië. De as kan op diepte versteld worden als de zuigmond voor het koelwater maar onder water blijft. Het vereist stuurmanskunst want wil je te snel de bocht maken dan gaat de boot om. Het gaat snel en je kunt de boot lang maken zodat veel vracht vervoerd kan worden.”

Uitbreiding
Een aantal van de motoren in het  museum werkt nog, de meeste hebben na jarenlange museumrust onderhoud nodig. De verzameling bestaat niet alleen uit motoren voor kleine schepen, maar ook uit allerlei objecten die met de kleine scheepvaart te maken hebben en prachtige antieke poppen, die door zijn vrouw Liza aan de verzameling zijn toegevoegd. Voor deze verzameling is een aparte kamer ingericht. Die  collectie is inmiddels  overgegaan  naar de  dochter. Bovendien is er ook een verzameling oude bougies bijgekomen met een garantiebewijs voor zes uur, (tegenwoordig rijd je er 100 000 km mee); een collectie bijzondere handgemaakte glazen knikkers. “Ik heb wel tien verzamelingen”, zegt Reindersma om eraan toe te voegen: “Naar oude bougies en bijzondere knikkers blijf ik op zoek.” 

Veiling
Nu is het moment gekomen dat de verzamelde objecten  een andere weg opgaan en aan een nieuw leven beginnen. De 300 buitenboordmotoren en vele andere objecten staan op www.onlineveilingmeester.nl. 19 oktober is de veiling van het eerste deel geweest, in november volgt het tweede deel. Wat niet geveild wordt gaat terug naar huis of komt ergens anders op een veilingsite of op marktplaats terecht: “Het museum staat op eigen erf, wat overblijft en ik wil behouden kan ik weer plaatsen.”

Bougies

Op de vraag welk gevoel er heerst bij het afscheid nemen van de collectie, antwoordt Reindersma: “Emotioneel. Ik ben nergens. Het is mijn levenswerk. Ooit moet je ophouden en dat is nu. Het is goed dat nu anderen ervoor gaan zorgen.”

Benieuwd naar de verhalen achter de objecten? Om informatie te geven over zijn verzameling staat Wim Reindersma altijd open op telefoonnummer 0594 503998. Wim Reindersma weet erg veel. Achter ieder voorwerp zit een verhaal . Nieuwsgierig? Reindersma is bereikbaar in het Groningse Zuidhorn via telefoonnummer 0594 503998.