RECHT IN ZICHT: Werkgever vaak wel, maar niet altijd aansprakelijk bij arbeidsongevallen
Meindert en Thea Jongert exploiteren samen met hun familieleden drie koppelverbanden; de Res Nullius I, Res Nullius II en Res Nullius III. Jongert vaart al jaren met een vertrouwde ploeg personeel. Veiligheid is heel belangrijk aan boord. Voor alle schepen is een uitgebreide Risico Inventarisatie en Evaluatie (RIE) opgemaakt. Jongert besteedt veel aandacht aan opleiding en een goed gebruik van persoonlijke veiligheidsmiddelen. Hij ziet scherp toe op een veilige werkomgeving en is niet te beroerd om iemand flink uit te schelden als veiligheidsvoorschriften in de wind worden geslagen.
Op een nare dag gaat het toch mis. Jongert is in de stuurhut, het is bijna etenstijd. Matroos Ian heeft nasi gekookt en roept iedereen voor het eten. Matroos Thijs zit in de woning al bijna aan tafel als hem iets te binnen schiet en hij nog snel even naar voren loopt om wat te halen. Daarbij laat Thijs zijn zwemvest uit. Jongert hoort een kreet uit de keuken en vraagt zijn vrouw wat er aan de hand is. Bij het opdienen is er wat satésaus uit de te volle sauskom gevallen. Ian is over die klodder satésaus uitgegleden en verkeerd terecht gekomen; zijn pols doet erg zeer.
Jongert ziet Thijs terug naar de woning lopen, uitglijden en over boord vallen. Dat betekent direct groot alarm. Gelukkig slaagt Jongert erin Thijs weer aan boord te krijgen, maar Thijs is tijdens zijn val met zijn schouder ergens tegen aan gekomen; de schouder doet erg pijn.
Jongert zorgt ervoor dat Ian en Thijs direct naar het ziekenhuis gaan. Ian heeft zijn pols gebroken. Thijs heeft een gebroken sleutelbeen. Zowel van Ian als Thijs krijgt Jongert een brief waarin hij als werkgever aansprakelijk wordt gesteld voor het ongeval dat ieder van hen is overkomen. Jongert belt bezorgd zijn advocaat mr Specialis: is hij aansprakelijk?
Om de werkgever aansprakelijk te stellen, is het handig als de werknemer bij een arbeidsongeval zo duidelijk mogelijk aangeeft wat er is gebeurd en welk verwijt hij zijn werkgever maakt (bijvoorbeeld: niet gewaarschuwd, te weinig toezicht, slechte communicatie, onveilige werkplek e.a.). De werkgever heeft een zorgplicht voor een veilige werkplek.
Een werkgever heeft de mogelijkheid om te bewijzen dat hij niet aansprakelijk is, omdat hij aan zijn zorgplicht heeft voldaan. Jongert moet bewijzen dat hij voldoende veiligheidsmaatregelen heeft genomen en al die veiligheidsinstructies heeft gegeven die van hem redelijkerwijs gevraagd mochten worden.
Het ongeval van Ian is een huis- tuin- en keukenongeluk. Een werkgever hoeft niet te waarschuwen voor risico’s die iedereen in het leven van alledag tegenkomt. De werknemer moet zelf uitkijken voor dagelijkse ‘gevaren’. De werkgever is niet verplicht een onrealistische zorgplicht in acht te nemen.
Het ongeval van Thijs heeft wel te maken met werken aan boord. Jongert moet ervoor zorgen dat zijn personeel veilig aan boord kan werken. Maar de werkgever heeft niet de plicht de werknemer voor alle gevaren op de werkplek te beschermen; dat is onmogelijk. Als Jongert aan zijn zorgplicht heeft voldaan, is hij niet aansprakelijk.
