RECHT IN ZICHT: Een kat in de zak (deel 2)

In het vorige deel is uitgelegd dat de verkoper het de koper moet melden wanneer hij weet of had kunnen/moeten weten dat er zaken op het schip niet in orde zijn. Zo niet dan kan hij vanwege het schenden van de mededelingsplicht aansprakelijk zijn. 

Anderzijds heeft de koper een onderzoeksplicht. Als er gebreken zijn gezien of gezien hadden kunnen worden bij een deugdelijk onderzoek door een expert, kan er geen sprake zijn van een ‘verborgen gebrek’. Het zal duidelijk zijn dat dat soms tot lastige discussies leidt.  

De verplichting tot schadevergoeding die het gevolg is van schending van de mededelingsplicht, kan worden verminderd wanneer kan worden aangetoond dat de verkeerde voorstelling van zaken mede te wijten is aan de koper. Bijvoorbeeld doordat die geen of nauwelijks onderzoek heeft gedaan of laten doen. 

Kasper en Ron de Bruine hebben ondertussen een boze brief gestuurd naar Henk Horsman, de verkoper van de ‘Desiree’. In hun brief sommen ze alle problemen op die ze op het schip zijn tegen gekomen en vragen om een oplossing. Helaas reageert Horsman nergens op. De heren gaan weer langs bij hun advocaat mr Lex Specialis met de vraag: Wat nu?

Bewijstechnisch is het van belang dat Kasper en Ron aan kunnen tonen dat de gebreken er al waren bij levering van het schip. Als er een gebrek is, moet dat direct schriftelijk/per mail aan de verkoper worden gemeld in verband met de redelijke klachttermijn. Het is handig de verkoper in die brief te vragen de gebreken binnen een redelijke termijn te herstellen. Doet de verkoper dit niet, dan zijn verdere stappen noodzakelijk….

Horsman reageert echter nog steeds nergens op. Wanneer de verkoper niet reageert of weigert de problemen te verhelpen, dan kan koper de koper de overeenkomst middels een schriftelijke verklaring ontbinden. In het geval van ontbinding moet in beginsel álles worden teruggedraaid. De verkoper krijgt zijn schip terug en de koper moet zijn geld terugkrijgen. 
Ontbinding van de overeenkomst is een ingrijpende maatregel en kan alleen als er sprake is van ernstige gebreken. In de praktijk wordt een overeenkomst zelden ontbonden en wordt de mogelijkheid om te ontbinden in de overeenkomst ook vaak uitgesloten.

Het is ook mogelijk dat koper de problemen laat herstellen en de kosten daarvan terugvordert van verkoper. Let erop dat er dan wel een goed onderbouwd rapport moet zijn van de geconstateerde gebreken én de verrichte werkzaamheden om de gebreken te verhelpen. Nodig de verkoper altijd uit voor een gesprek over de manier waarop herstel zal gaan plaatsvinden.

Wanneer er nog steeds geen beweging in de zaak zit, kan het handig zijn de kwestie aan de rechter voor te leggen. Bij de rechter kan (gedeeltelijke) ontbinding van de overeenkomst worden gevorderd al dan niet in combinatie met verlaging van de koopsom, maar er zijn ook andere mogelijkheden. Het ongedaan maken van de wederzijdse verplichtingen is niet altijd mogelijk. Dan kan wel aanspraak bestaan op schadevergoeding. 

Let op de algemene voorwaarden als u gaat ontbinden! In algemene voorwaarden kunnen bepalingen zijn opgenomen die de mogelijkheid tot ontbinding sterk beperken.

Ynke Ooijkaas is advocaat bij Boonk Van Leeuwen Advocaten te Rotterdam en gespecialiseerd in vervoers-, binnenvaart- en handelsrecht. Ze geeft juridische ondersteuning aan diverse binnenvaartorganisaties alsook aan de zogenaamde ‘bruine vloot’.