'Op woorden moeten nu daden volgen'
Na een jaar van dialoog, werkgroepen en vooral analyses en intensief lobbywerk ligt er in het verkeersministerie in Berlijn (BMVI) een 'Masterplan Binnenvaart' met talloze maatregelen die met name de overheid wil gaan uitvoeren. Het voorbereidend werk werd verricht in een samenwerking van de centrale en lokale overheden, tezamen met de belangrijkste verbanden van de Duitse binnenvaart, havens, verladende bedrijven en de waterbouwers. Het is een soort publiek-privaat meerjarenplan.
JUDITH STALPERS
Het masterplan bevat vijf actievelden: 1. Infrastructuur, 2. Modernisering binnenvaartvloot, 3. Digitalisering van binnenvaart, waterwegen en havenmanagement, 4. Multimodaliteit en meer aandacht en inzet van de binnenvaart, 5. Opleidingen en aantrekken personeel. Ieder actieveld was door een werkgroep met vertegenwoordigers uit de verschillende deelnemende instanties uitgebreid in kaart gebracht.
Het ging er met name om concrete maatregelen te formuleren. Want de initiatiefnemers (van de binnenvaart, havens en verladers) ging en gaat het er vooral om dat de gebreken in het systeem snel aangegaan worden. Met name de factor tijd is een groot zwak punt. Infrastructuurprojecten duren in Duitsland 20 jaar of langer.
“Dat is niet houdbaar. Dan overwegen bedrijven om hun vestigingsplaats ergens anders te zoeken. Dat verzwakt de Duitse economie en dat kost arbeidsplaatsen”, heet het bij het Verband Chemische Industrie (VCI), die met de chemiebranche één van de grote verladersgroepen vertegenwoordigt.
In het masterplan zijn maatregelen te vinden die al in gang zijn gezet, die op korte termijn worden aangegaan en die zullen worden bestudeerd om op middellange termijn zouden moeten worden omgezet. Het masterplan is in dit opzicht vooral een zeer concreet geformuleerde politieke intentieverklaring.
Snellere besluitvorming
In totaal zijn er toch wel 80 nieuwe maatregelen op schrift gesteld. Er is niet concreet meer geld toegezegd. Wel formuleerde het verkeersministerie met een nieuwe vorm van besluitvorming te komen voor infrastructuurprojecten in een wettelijke tweestaps-methode. Want het zal de voorlooptijd van een bouwproject aanmerkelijk korter maken. Dit is waarschijnlijk de grootste praktische en vooral effectieve maatregel in het plan.
Het kan de modernisering en verbetering van de waterwegen sneller laten verlopen. Want de 'natte sector' staat en valt op een goede infrastructuur. Of zoals Hans-Jürgen Mittelstaedt, voorzitter van de VCI, het onder woorden bracht: “Verbetering van de waterwegen heeft de allerhoogste prioriteit. Want zonder een functionerende infrastructuur zijn alle andere actiepunten in het Masterplan waardeloos”.
'Kritisch-tevreden'
De reacties van de verbanden waren vanwege de toch vaak wollige formuleringen 'kritisch-tevreden’ met het Masterplan. Gezegd moet echter wel worden dat de brancheorganisaties zelf aan het Masterplan hadden meegeschreven, maar onder elkaar en met de overheden natuurlijk compromissen moesten sluiten.
Het Bundesverband der Deutschen Binnenschifffahrt (BDB), de Verein für Europäische Binnenschifffahrt und Wasserstraßen (VBW) begroeten met name het feit dat er nu – eindelijk – een Masterplan ligt. Hiermee krijgt het systeem havens, binnenvaart en waterwegen nu hopelijk definitief de nodige politieke en financiële ruggensteun, was de teneur. Meer dan twintig jaar voelde de 'binnenvaart' zich in Duitsland verwaarloosd en werd met name het waterwegennet het stiefkind van bezuinigingsrondes. “Sinds vijf jaar groeit het besef weer,” commentarieert VBW-secretaris Marcel Lohbeck.
