Onderzoek naar onbemand varen met 3D sonarsensoren
De universiteit van Antwerpen (UAntwerpen) en de Antwerpse haven zijn bezig met een onderzoek om met behulp van 3D-sonarsensoren onbemand varen in de binnenvaart mogelijk te maken. Samen testen zij daarvoor een innovatieve technologie voor autonome scheepvaart uit. Het onderzoek is geïnspireerd op de manier waarop vleermuizen de wereld zien.
JAN SCHILS
De Antwerpse schepen (wethouder) voor de haven, Annick De Ridder, onderstreept het belang van dit onderzoek: “Door ons te richten op technologie, zoals de onbemande vaart, willen we zowel het marktaandeel als de concurrentiekracht van de binnenvaart verder vergroten.”
Het is professor Jan Steckel, die bij CoSys-Lab, een onderzoeksgroep van de Faculteit Toegepaste Techniek van UAntwerpen, geavanceerde sensorsystemen ontwikkelt die bestand zijn tegen de meest zware omstandigheden. “Om tot een volledig autonome navigatie te komen, is een constante monitoring van de omgeving van het schip absoluut noodzakelijk”, zegt Steckel. Camera’s kunnen volgens hem natuurlijk wel gebruikt worden, maar als het zicht slecht is door stof, nevel, modder, rook of mist dan werken ze niet goed.
Steckel: “Sonarsensoren blijven onder dergelijke omstandigheden echter volledig functioneel. Ze kunnen tegen lage kosten een betrouwbaar beeld geven van de omgeving van het schip. We hebben ons laten inspireren door de manier waarop vleermuizen gebruik maken van echolocatie. Ze zenden geluidsgolven uit en als die golven voorwerpen raken, horen de vleermuizen de echo's van deze botsingen, waardoor ze obstakels feilloos kunnen ontwijken.”
Voor het project met de haven van Antwerpen ontwikkelden de onderzoekers een 3D-sonarsensor met 32 geavanceerde waterdichte microfoons. Het project heet eRTIS, wat staat voor “embedded Real Time Imaging Sonar”. Steckel: “De informatie wordt in real time doorgegeven, want als er vertraging optreedt, kan het schip ergens tegenaan stoten. Het deel 'Imaging Sonar' verwijst naar gereflecteerde geluidsgolven die de sensoren raken om een beeld van de omgeving te creëren.’’ Eind vorig jaar is de nieuwe technologie trouwens met succes getest op de Tuimelaar, een van de testschepen van de Antwerpse haven. Dit jaar is er een vervolgproject: in het kader van de Smart Docking Innovation Challenge heeft de haven van Antwerpen het sein op groen gezet voor de 3D Sonar en Lidar van professor Steckel voor vessel monitoring.
