De Zwerver voor even terug in thuishaven Edam

De Zwerver (1900), het woon-/atelierschip van wijlen kunstenaar Wijnand Otto Jan Nieuwenkamp (1874-1950) is voor even weer thuis.

Op 7 oktober bracht een sleepboot de legendarische woonboot met het verrassende oudhollandse interieur naar scheepswerf Groot in hartje Edam. Bij de Grote Zeesluis wachtten belangstellenden ‘hun’ Zwerver op en escorteerden haar naar haar tijdelijke ligplaats. Sindsdien is er reuring in Edam. Nooit is een woonschip met zoveel egards ontvangen.

De Zwerver kwam naar Edam voor groot onderhoud. De bestemming was niet willekeurig gekozen. Het stadje is vanuit het vertrekpunt Naarden goed bereikbaar. Maar belangrijker: het was ooit ook de thuishaven van De Zwerver. Nieuwenkamp - ontwerper, medebouwer en eerste eigenaar van het atelierschip - maakte zich begin vorige eeuw razend populair onder de Edammers door hun stad op tekeningen en etsen te vereeuwigen.

Atelier  

Toen Nieuwenkamp wegens hoge productiviteit aan boord ruimte tekort kwam, was het de Edamse burgemeester die hem overhaalde langs de Nieuwe Haven een stuk grond te kopen voor de bouw van een nieuw atelier en waarlangs hij De Zwerver kon afmeren. En zo geschiedde. Nadat Nieuwenkamp zijn walhuis betrok, verhuurde hij zijn geliefde Zwerver. Geregeld keerde het schip terug in Edam, totdat Nieuwenkamp al zijn vastgoed van de hand deed en in 1920 naar Italië emigreerde.

In 2011 werd De Zwerver zonder ligplaats geschonken aan Stichting Museum Nieuwenkamp (opgericht in 1949). Museumwerf Vreeswijk bood het schip tijdelijk onderdak zodat de stichting de moeizame zoektocht naar een nieuwe plek kon beginnen. Jachthaven Naarden bleek bereid de inmiddels volledig gerestaureerde Zwerver in haar businessplan te betrekken en een plek vrij te maken voor haar als bijzondere bed & breakfast.

Lezing

Het schip werd officieel in Edam verwelkomd met een optreden van het Kapiteinskoor en aan boord was er een drukbezochte lezing over Nieuwenkamp. Tot en met 24 oktober is De Zwerver gratis opengesteld met rondleidingen van plaatselijke gidsen - reservering verplicht. Daarnaast is in het Edams Museum, waar onlangs de kerncollectie van Nieuwenkamps werken werd ondergebracht, tot en met 31 oktober de tentoonstelling ‘Zwervend Verwerf ik’ te bezichtigen.

Tekst en foto’s: Cisca de Ruiter, Museumwerf Vreeswijk